Vijf tips om jouw nieuwe onderneming van bij de start duurzamer te maken

Een onderneming starten is een avontuur op zich. Alsof je met een machete door een jungle van keuzes, regels, financiën en onzekerheden ploegt. Maar daar bovenop groeit ook steeds vaker een ander besef: als je dan toch iets van nul opbouwt, waarom dan niet meteen duurzaam? Want zeg nu zelf, de wereld kreunt al genoeg. Jouw bedrijf kan óók een stukje van de oplossing zijn, zonder in te boeten op winst, efficiëntie of plezier. Sterker nog, duurzaam ondernemen is vaak gewoon slimmer ondernemen.

Hieronder deel ik vijf concrete manieren waarop je van bij de opstart al een stevige duurzame fundering kunt leggen. Niet met het vingertje, maar met een gezonde portie realiteitszin en ondernemersinstinct. 🌱

Kies leveranciers met een ethisch en ecologisch kompas

Bij de start van je onderneming maak je onvermijdelijk keuzes over wie je producten of diensten zal leveren. Dat is hét moment om niet zomaar te gaan voor de goedkoopste offerte, maar om te kijken wie er achter dat bedrijf schuilt. Zijn het lokale producenten die zorg dragen voor hun mensen en hun omgeving? Gebruiken ze duurzame materialen? Werken ze met groene energie?

Ik weet het, bij het zien van sommige facturen krijg je spontaan hartkloppingen. Maar goedkoop is soms duurkoop. Leveranciers die duurzaam werken, zijn vaak betrouwbaarder op lange termijn, hebben een kleinere ecologische voetafdruk en laten jóu als ondernemer ook beter scoren bij jouw bewuste klanten. Het is een investering in je imago én in de toekomst.

Zelf ben ik ooit overgestapt van een klassieke drukkerij naar een lokale drukker die werkt met plantaardige inkten en gerecycleerd papier. Ja, iets duurder, maar mijn klanten vroegen meteen waar ik die mooie, duurzame verpakkingen haalde. Dat gesprek krijg je er zomaar bij.

Denk circulair bij je product- of dienstontwikkeling

Circulair denken betekent: wat gebeurt er met mijn product nadat het zijn nut heeft bewezen? Kan het hergebruikt worden? Kan het gerepareerd worden? Of is het een eenrichtingsverkeer richting afvalberg? Veel startende ondernemers vergeten deze vraag, maar het is een sleutel tot duurzaamheid en innovatie.

Als je nu begint met het ontwerpen van een dienst of product, neem dan die hele levenscyclus mee in je concept. Bijvoorbeeld: verkoop je T-shirts? Denk dan meteen na over hoe je klanten kan aanmoedigen om oude shirts terug te sturen voor hergebruik of recyclage. Lever je software? Zorg ervoor dat die efficiënt blijft draaien op oudere hardware, zodat gebruikers hun toestellen langer kunnen houden.

Circulair denken is niet enkel voor hippe ecodesigners of tech-startups met miljoenen aan kapitaal. Het is voor iedereen. Een koffiebar die zijn koffiedik aanbiedt aan lokale tuinders, of een coach die werkt met digitale tools zonder papier, zitten ook al in de juiste richting. ♻️

Beperk je energieverbruik en kies voor groene alternatieven

Een klassieker, maar eentje die zelden vanaf het begin wordt meegenomen: energie. Want voor je het weet heb je een kantoor vol toestellen, een webshop op een energieverslindende server, en ben je zelf de hele dag onderweg met de auto naar afspraken.

Probeer van bij het begin een soort “energie-reflex” te ontwikkelen. Stel jezelf telkens de vraag: is dit nodig, en kan het energie-efficiënter? Kies bijvoorbeeld voor een webhostingbedrijf dat draait op groene stroom. Ga voor LED-verlichting, slimme thermostaten en tweedehands of refurbished toestellen. Werk zoveel mogelijk digitaal, en als het kan: werk van thuis of vanop de fiets.

En ja, zonnepanelen, warmtepompen en elektrische wagens zijn fantastisch, maar ze zijn niet de enige manieren om groener te werken. Veel kleine keuzes samen maken een groot verschil. Elke ongebruikte stekker, elk uitgeschakeld scherm en elke virtuele meeting in plaats van een verplaatsing is een stap vooruit.

Een kleine anekdote: een start-up die ik begeleidde schakelde over op een groene energieleverancier en zette consequent alle apparaten ’s avonds uit. Hun eerste jaarrekening toonde een besparing van 17%. Duurzaam en rendabel in één klap. ⚡️

Verwerk duurzaamheid subtiel in je merkverhaal

Een valkuil waar veel startende ondernemers in trappen: ofwel praten ze helemaal niet over hun duurzame keuzes, ofwel zetten ze er veel te hard op in, waardoor het al snel klinkt als “kijk hoe goed wij zijn!”. De kunst zit in de balans.

Duurzaamheid mag deel uitmaken van je merkverhaal, maar op een oprechte en bescheiden manier. Laat het doorschemeren in je communicatie, je fotografie, je klantendienst. Deel af en toe waarom je koos voor gerecycleerde materialen, of waarom je werkt met lokale partners. Maak het concreet, tastbaar en geloofwaardig. Vermijd holle slogans of groene buzzwoorden. De consument van vandaag prikt daar moeiteloos door.

Een goede test: als je over je duurzame keuzes vertelt aan een goede vriend, en het voelt niet overdreven of gemaakt, dan zit je goed. Transparantie is het nieuwe sexy. En klanten onthouden verhalen. Niet enkel cijfers.

Werk samen met gelijkgestemden en creëer een netwerk

Duurzaam ondernemen doe je niet alleen. Zeker als starter sta je sterker in groep. Zoek andere ondernemers die dezelfde waarden delen. Misschien kan je samen aankopen doen, een circulair ruilsysteem opzetten of elkaars producten aanvullen. Er bestaan ook steeds meer coöperaties, collectieven en lokale netwerken die inzetten op duurzaamheid én ondernemerschap.

In Vlaanderen zijn er hubs zoals Kamp C, de Green Deal netwerken of Start It @KBC waar duurzaamheid vaak een centrale rol speelt. Ook sectororganisaties beginnen steeds vaker duurzaamheid op te nemen in hun ondersteuning. En eerlijk? Samen ondernemen is gewoon leuker. Je leert van elkaar, houdt elkaar scherp en vermijdt dat je het warm water steeds opnieuw moet uitvinden.

Ik herinner me nog goed hoe een lokale juweelontwerpster mij in contact bracht met een recycleeratelier voor metaal. Zonder dat gesprek zat ik nu misschien met een hele doos afvalmateriaal, in plaats van een circulair partnerschap dat tot op vandaag werkt. 💡

Waarom duurzaamheid vanaf de start opnemen zoveel verschil maakt

Als je wacht tot je groter bent, tot je meer winst draait, tot je team compleet is of je webshop af… dan komt het er vaak niet meer van. Duurzaamheid wordt dan een extraatje, een afdeling of een campagne, in plaats van een rode draad. Maar wie vanaf het begin duurzaam denkt, bouwt automatisch een bedrijf dat flexibeler, aantrekkelijker en toekomstbestendiger is.

En weet je wat? Consumenten voelen dat aan. Investeerders trouwens ook. Duurzame starters hebben vaak een sterker verhaal, meer betrokkenheid van hun klanten en een betere langetermijnvisie. Het is geen modewoord, het is gezond verstand in actie.

Dus: begin klein, denk groot. Wees ambitieus maar eerlijk. En besef dat élke stap telt. Zelfs die eerste kop koffie in een herbruikbare beker, of die ene e-mail minder die je niet print. Je onderneming groeit met elke bewuste keuze, en de planeet groeit met je mee. 🌍